![](/media/lib/550/n-cdms-f1f9c4cbc69ede5709d7e4b1104ef895.jpg)
Najczulsze na świecie wykrywacze ciemnej materii trafiły do miejsca przeznaczenia
22 maja 2023, 15:10Po 10 latach pionierskiej pracy naukowcy z amerykańskiego SLAC National Accelerator Laboratory ukończyli wykrywacze ciemnej materii SuperCDMS. Dwa pierwsze trafiły niedawno do SNOLAB w Ontario w Kanadzie. Będą one sercem systemu poszukującego dość lekkich cząstek ciemnej materii. Urządzenia mają rejestrować cząstki o masach od 1/2 do 10-krotności masy protonu. W tym zakresie będzie to najbardziej czuły na świecie wykrywacz ciemnej materii.
![](/media/lib/550/n-truncata-fded5589e6861f4ba56a562d5bfd229d.jpg)
X. truncata – pierwszy znany nam płaz zapylający?
22 maja 2023, 09:04Zapylacze to w naszej świadomości przede wszystkim owady, głównie pszczoły czy trzmiele, chociaż ważną rolę odgrywają również motyle, w tym ćmy. Czasami przypomnimy sobie, że w innych strefach klimatycznych zapylaczami są również ptaki. Z Brazylii nadeszła właśnie informacja o możliwym odkryciu niezwykłego zapylacza. Może nim być Xenohyla truncata z rodziny rzekotkowatych. Jeśli dalsze badania potwierdzą przypuszczenia naukowców, będzie to pierwszy znany nam płaz zapylający.
![](/media/lib/550/n-sztucznainteligencja-fe7df300666ecfe7ddcc0df1f266ad2a.jpg)
Sztuczna inteligencja kontra ChatGPT. Test systemów do wykrywania tekstów napisanych przez SI
19 maja 2023, 13:10Wraz z rozwojem coraz doskonalszych generatorów tekstu, takich jak ChatGPT, coraz częściej pojawiają się głosy o potrzebie opracowania metod wykrywania tekstów stworzonych przez sztuczną inteligencję. Metody takie przydałyby się nauczycielom czy wykładowcom akademickim, którzy mogliby identyfikować prace pisemne przyniesione przez nieuczciwych uczniów i studentów, przedstawiających wygenerowany przez komputer tekst jako własne dzieło. Mówi się o kursach z wykrywania oszustw i o tworzeniu odpowiednich narzędzi
![](/media/lib/550/n-skanmozgu-154108b241ffc1cc7d2930356cdf41e9.jpg)
Wirujące nanorurki zabijają komórki agresywnego nowotworu mózgu
19 maja 2023, 10:05Glejak wielopostaciowy to jeden z najczęściej spotykanych i najbardziej agresywnych pierwotnych nowotworów mózgu. Występuje on u od 0,6 do 5 osób na 100 000, a liczba jego przypadków rośnie na całym świecie. Średni spodziewany czas życia od postawienia diagnozy wynosi zaledwie 15 miesięcy. Na University of Toronto postała właśnie nowa technika mikrochirurgiczna, która może pomóc w leczeniu tej choroby. Związane z nią nadzieje są tym większe, że może być wykorzystana do leczenie guzów opornych na inne terapie i umiejscowionych w tych obszarach mózgu, w których interwencja chirurgiczna jest wykluczona.
![](/media/lib/550/n-panele-6b30a46b9d4ac2d192900449237cd42d.jpg)
Panele słoneczne mogą zaspokoić aż 35% zapotrzebowania przemysłu USA na energię
19 maja 2023, 08:31Panele fotowoltaicznych zamontowane na dachach zakładów przemysłowych mogą zaspokoić do 35% zapotrzebowania amerykańskiego przemysłu na energię, informują naukowcy z Nortwestern University. To olbrzymi niewykorzystany potencjał. Obecnie bowiem panele zainstalowane w miejscach działania firm produkcyjnych dostarczają im zaledwie 0,1% energii. Tymczasem przemysł odpowiada za 38% zużycia energii w Stanach Zjednoczonych i 37% emisji gazów cieplarnianych. Potencjał dachów pozostaje niewykorzystany nie tylko zresztą w przemyśle
![](/media/lib/550/n-dziobak1-bac6d8902fb058aac113944af509e41d.jpg)
Powrót dziobaka do Royal National Park
19 maja 2023, 07:35Po 50 latach do australijskiego Royal National Park powróciły dziobaki. Reintrodukcja tego niezwykłego gatunku była możliwa dzięki pracy naukowców z Uniwersytetu Nowej Południowej Walii, WWF-Australia i Taronga Conservation Society Australia. Właśnie wypuścili oni cztery samice na brzeg rzeki Hacking, a zwierzęta szybko pomknęły w kierunku wody. W sumie w tym samym miejscu zostanie wypuszczonych 6 samic i 4 samce.
![](/media/lib/145/n-wegapas-e764035be8606df1ffccdc9593a670fc.jpg)
Przez 15 lat szukali wody w kometach. W końcu pokazał im ją Teleskop Webba
18 maja 2023, 13:32Po 15 latach poszukiwań naukowcom udało się zarejestrować wodę wydobywającą się z komety z głównego pasa asteroid. Odkrycia dokonano dzięki Teleskopowi Webba, którego spektroskop pokazał, że warkocz komety 238P/Read składa się z pary wodnej. Jednocześnie nie zarejestrowano w komie znaczących ilości dwutlenku węgla. To zaś wskazuje, że aktywność komety Read napędzana jest przez sublimację lodu w parę wodną i sugeruje, że komety z głównego pasa znacząco różnią się od innych komet.
![](/media/lib/550/n-zjawienna-gora-w-grojcu-na-zdjeciu-lotniczym-z-wiosny-2022-r.-widoczne-fosy--polziemianki-i-jamy.-57d45f0b8de8d274ec0c6791d90eccc1.jpg)
Jakie tajemnice kryje „Zjawienna Góra” koło Ćmielowa?
18 maja 2023, 11:47We wsi Grójec koło Ćmielowa w Świętokrzyskiem znajduje się rozległy lessowy cypel górujący o 40 metrów nad doliną rzeki Kamiennej. Miejscowi nazywają to miejsce „Grodziskiem” lub „Zjawienną Górą”. Wiosną ubiegłego roku w regionie tym latał samolot, który wykonywał zdjęcia lotnicze na potrzeby Geoportalu Krajowego. Miejsce to było już niejednokrotnie fotografowane z powietrza i nie zauważono tam niczego szczególnego. Jednak tym razem fotografie wykonano na tyle wcześnie, że na polach nic nie rosło. Dzięki temu Kamil Bilski ze Stowarzyszenia „Wspólne Dziedzictwo” z Opatowa zauważył na fotografiach niezwykłe struktury.
![](/media/lib/550/n-prawareka-24c5a9d60e41ec862c6fbedcd18def85.jpg)
Zasada prawej ręki – czy zastąpi znaki drogowe?
18 maja 2023, 10:14Zasada prawej ręki to jedna z najbardziej podstawowych i najczęściej stosowanych reguł ruchu drogowego w Polsce. Zapominanie o niej nie tylko grozi stworzeniem niebezpiecznych sytuacji na drodze, ale również ukaraniem kierowcy mandatem. Na szczęście ta reguła jest tak uniwersalna i często używana, że większość osób stosuje się do niej automatycznie. Sen z powiek może spędzać co najwyżej młodym, czekającym na egzamin na prawo jazdy kierowcom. Czym dokładnie jest zasada prawej ręki i kiedy należy ją stosować?
![](/media/lib/550/n-apple-05713e6002c1bbde464baaa56482f423.jpg)
Czy warto kupić Macbooka? Dla kogo będzie to dobry wybór?
18 maja 2023, 10:05Zakup nowego komputera to zwykle duże wydarzenie. Jeżeli zależy nam na dobrym sprzęcie, musimy przygotować dość istotny budżet - w szczególności w przypadku laptopów, które naturalnie są droższe od desktopów. Na co zwrócić uwagę przy wyborze modelu dla siebie? Czy warto kupić Macbooka, czy może jednak lepiej pozostać przy komputerze opartym o system Windows? Na jakie parametry, plusy i minusy Macbooka powinniśmy zwrócić uwagę, aby podjąć możliwie jak najkorzystniejszą dla nas decyzję?